System polityczny Republiki Chorwacji

Książka jest uzupełnioną, poprawioną i uaktualnioną (stan prawny na 1.09.2006 r.) wersją pracy doktorskiej, obronionej w marcu 2003 r. na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, pierwszym w Polsce monograficznym studium o charakterze politologiczno-historycznym dziejów Chorwacji w ostatnich dwóch dekadach.

Republika Chorwacji na scenie międzynarodowej pojawiła się stosunkowo niedawno, ale jej powstanie miało istotne znaczenie polityczne w skali całego kontynentu. Ogłoszona w czerwcu 1991 r. niepodległość stanowiła zaledwie wstęp do późniejszych, krwawych wydarzeń w tym kraju.

Przemiany polityczne w Chorwacji przebiegały dwuetapowo. Pierwszy etap to uzyskanie niepodległości, co jednak nie szło w parze z wprowadzeniem w życie fundamentalnych zasad demokracji. Drugi etap nastąpił po kolejnych dziesięciu latach, stojących pod znakiem ostrożnych, wręcz tylko pozorowanych reform, wprowadzanych bardziej pod presją społeczności międzynarodowej niż z własnego przekonania. Okres ten nie został wykorzystany przez chorwackie władze zarówno w zakresie procesu integracji europejskiej, jak i współpracy z organizacjami o charakterze ogólnoświatowym. Dopiero wydarzenia z początku 2000 r. stworzyły szansę na przyspieszenie i pogłębienie rozpoczętych zaledwie dekadę wcześniej reform.

Książka składa się z czterech rozdziałów: pierwszy przedstawia uwarunkowania historyczne badanych zjawisk, drugi – ustrój Republiki Chorwacji, trzeci – charakterystykę chorwackiego systemu partyjnego, czwarty – politykę wewnętrzną i zagraniczną, prowadzoną przez władze chorwackie.

Zagadnienia kształtowania się chorwackiego systemu politycznego rzadko bywają poruszane w literaturze przedmiotu, mimo wielkiej popularności polityki bałkańskiej w ogóle. Wydarzenia wojny domowej przyćmiły bowiem inne procesy tam przebiegające, spychając na plan dalszy niezwykle interesujące przemiany polityczne i ustrojowe.

Specyfika chorwackiej drogi do demokracji jest jednak godna osobnego potraktowania i próby analizy, której podjął się autor.